Πώς για να κερδίσουν 100 δις οι ξένες τράπεζες, η Ελλάδα εκχώρησε την εθνική κυριαρχία για 100 χρόνια!

Συνεχίζουμε τον δρόμο της εξιχνίασης του πως η Ελλάδα υπέστη τη μεγαλύτερη οικονομική και κοινωνική συντριβή από τα τέλη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και, ταυτόχρονα της φόρτωσαν ένα αέναο χρέος εκατοντάδων δις ευρώ, για να την διασώσουν!

Το χρονικό της κομπίνας

Όπως αναφέρθηκε στην προηγούμενη δημοσίευση (Μέρος 2ο επί του δημοσίου χρέους), το Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΔΝΤ, κατά παράβαση των κανονισμών του, ενέκρινε τη συμμετοχή του στο οδυνηρό για τη χώρα μας Α’ Μνημόνιο της δανειακής σύμβασης των € 110 δις. Η συνεισφορά του Ταμείου ανήρχετο στα € 30 δις, τουτέστιν 32 φορές την ποσόστωση (quota) της Ελλάδος – το μεγαλύτερο πρόγραμμα που ενέκρινε το ΔΝΤ στην ιστορία του! Το δε ποσό των € 80 δις της διμερούς χρηματοδότησης θα καλύπτονταν από την ΕΕ.

Η πρόταση της αναδιάρθρωσης του ελληνικού δημοσίου χρέους, πριν την εφαρμογή του Μνημονίου, δεν εγκρίθηκε διότι τα Ευρωπαϊκά κράτη- όλα μέλη της Ευρωζώνης, εκτός ενός- την απέρριψαν.1 Επίσης, «αποκλείστηκε από τις ελληνικές αρχές»! Τελικά, παρά τις ηχηρές διαφωνίες, η συμμετοχή του Ταμείου εγκρίθηκε, λόγω υψηλού διεθνούς συστημικού κινδύνου (spillover effects). 2 Το επίμαχο σημείο του υπομνήματος του Εκτελεστικού Συμβουλίου του ΔΝΤ είναι εάν όντος οι ελληνικές αρχές απέκλεισαν την αναδιάρθρωση του χρέους.3 Σύμφωνα με όσα αναφέρει ο Eric Toussaint 4 « αυτοί που διαχειρίζονταν τον φάκελλο της Ελλάδας ‘προσποιήθηκαν’ ότι οι Ελληνικές Αρχές δεν θέλουν να ακούσουν για μείωση του χρέους».5 Που γέρνει η ζυγαριά θα το δούμε πιο κάτω.

Οι τράπεζες, πίσω από το κόλπο

► Έκθεση ΟΟΣΑ για την Ελλάδα

Του Παύλου Δερμενάκη 

Αυτό όμως που γνωρίζουμε είναι οι ελληνικές τράπεζες ήταν βαθιά στο κόκκινο. Οι ζημιές ήταν μεγάλες και απροσδιόριστες από το 2008 και οι Έλληνες τραπεζίτες και οι ομόλογοί τους, Γάλλοι, Γερμανοί, Βέλγοι, και Ολλανδοί θεωρούσαν ανάθεμα οιαδήποτε αναδιάρθρωση του χρέους, γιατί κατείχαν ελληνικά χρεόγραφα. Η Διεθνής Τράπεζα Διακανονισμών (BIS) μας ενημερώνει ότι η έκθεση των ξένων τραπεζών σε ελληνικά χρεόγραφα, κατεξοχήν του δημόσιου τομέα, συνολικά ανήρχετο στα € 140 δις στα τέλη του 2009.6 Οι τράπεζες της Ευρωζώνης το 2008 – έτος κορύφωσης του ελληνικού χρέους- διακρατούσαν συνολικά € 128 δις ελληνικού χρέους, το οποίο προσέγγισε ένα χαμηλό των €12 δις το 2013.7 Αυτό σημαίνει ότι οι τράπεζες της ζώνης του ευρώ «ξεφόρτωσαν» τουλάχιστον το 90% των ελληνικών χρεογράφων που κατείχαν στους επίσημους πιστωτές μας – την τρόικα – και αυτή, χωρίς ηθική συστολή, στις πλάτες του ανήμπορου να αντιδράσει ελληνικού λαού!

Οι επιπτώσεις

Αυτός είναι ένας σημαίνων λόγος, συν οι τόκοι, που η Ελλάδα είναι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα η οποία βιώνει μια βαθιά οικονομική ύφεση παρόμοια της Μεγάλης Ύφεσης των Ηνωμένων Πολιτειών στη δεκαετία του 1930. Μεταξύ του κραχ του 1929 και 1933, η συνολική παραγωγή στις ΗΠΑ μειώθηκε κατά 27%, ενώ στην Ελλάδα μεταξύ του 2008 και 2016 μειώθηκε ελαφρώς περισσότερο, στο 28%. Μ’ άλλα λόγια, η οικονομική κρίση και η κοινωνική εξαθλίωση που μαστίζει τη χώρα μας είναι μεγαλύτερη σε εγχώρια δαπάνη και ακριβώς διπλάσια σε χρονική διάρκεια.

Πώς παραδόθηκε η χώρα

Συγκεκριμένα, τον Μάιο του 2010 με την υπογραφή του Α’ Μνημονίου, αντί η Ελλάδα να σωθεί από τη χρεοκοπία ξεκίνησε η μεταβίβαση του ελληνικού χρέους που κατείχαν κυρίως τράπεζες στους λογαριασμούς του ελληνικού δημοσίου. Έτσι, χρέος περίπου € 126 δις μετατράπηκε σταδιακά από ιδιωτικές διεθνείς απαιτήσεις σε δάνεια των επίσημων πιστωτών μας (ΕΕ, ΕΚΤ, ΔΝΤ). Ούτως, η πολύκροτη «διάσωση» της Ελλάδος μεταμορφώθηκε σε διάσωση κατεξοχήν ευρωπαϊκών τραπεζών που ήταν σε αδύναμη κεφαλαιακή θέση λόγω της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, σε βάρος των φορολογουμένων.8 Τη «νύφη» την πλήρωσαν μόνο οι έλληνες αφού οι τόκοι από την έναρξη των Μνημονίων υπερβαίνουν τα € 70 δις. Όμως, αυτή δεν ονομάζεται αλληλεγγύη, αλλά τοκογλυφία. Το 2011, η ‘μικρή’ Ελλάδα πλήρωσε σε ένα χρόνο € 17 δις τόκους στους δανειστές – μαζί με το ΔΝΤ – για να τεθεί η χώρα σε… τροχιά ανάπτυξης! 9 Ας ακολούθως, οι δανειστές σκαρφίστηκαν το περιβόητο PSI του 2012, για να επιμηκύνουν τα δάνεια, να μετατρέψουν το χρέος από το ελληνικό σε ξένο δίκαιο και να αναβάλουν τους τόκους και τα χρεολύσια των δανείων του ΕΜΣ, για 10 και 15 χρόνια, αντίστοιχα, για να μπορούν οι έλληνες να πληρώνουν! Η ραδιουργία είναι παρεμφερής του Α’ Μνημονίου που η Σύμβαση δεν πέρασε από τη Βουλή. Ο λόγος, η Ελλάδα είχε κάνει αίτημα δανειακής διευκόλυνσης, χωρίς αναδιάρθρωση, στην ΕΕ και ΔΝΤ στις 3 Μαΐου 2010. Αυτό καταγράφεται στο Μνημόνιο Συνεννόησης στο ΦΕΚ 65Α ν. 3845 της 6ης Μαΐου 2010, που εμπεριέχει τους όρους και δεσμεύσεις του Α’ Μνημονίου. Άρα, πριν την 10η Μαΐου όλα είχαν προσυμφωνηθεί.

Σπυρίδων Λαβδιώτης, Former Senior Financial Analyst at Bank of Canada

1 Οι εκτελεστικοί εκπρόσωποι έξι Ευρωπαϊκών κρατών (Γαλλία, Γερμανία, Βέλγιο, Ισπανία, Ολλανδία και Δανία ) εξέδωσαν κοινή δήλωση στηρίζοντας το Α’ Μνημόνιο (SBA- Stand- By Arrangement).
2 IMF Office Memorandum, strictly confidential, Board meeting on Greece’s request for a an Stand- By Arrangement – May 9, 2010. See also the Press Release No. 10/187, IMF Approves € 30 Billion for Greece, which is part of a cooperative financing package of € 110 billion with the European Union. Η Ελλάδα έγινε μέλος του ΔΝΤ στις 27 Δεκέμβριου 1945, και έχει ποσόστωση (quota), SDR 823.0 εκατ.
3 Η ακριβής φράση του άκρως εμπιστευτικού Office Memorandum της 9ης Μαΐου 2010 είναι : “ Staff pointed out that debt restructuring has been ruled out by the Greek Authorities themselves.”
4 Secret IMF Documents on Greece commented by Eric Toussaint (CADTM), 16 Ιανουαρίου 2017
5 Επιπλέον, ο Eric Toussaint αναφέρει ότι ο αντιπρόσωπος της Ελλάδος, Παναγιώτης Ρουμελιώτης, επιβεβαίωσε ότι ήταν «επινόημα» ότι οι ελληνικές αρχές απέκλεισαν την αναδιάρθρωση. Μάλιστα, ο κος Ρουμελιώτης ισχυρίστηκε ότι πιέζονταν από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να δεχθεί ότι η Ελλάδα είχε δηλώσει ότι δεν επιθυμεί να μειωθεί το χρέος και ακόμη ότι ο Jean C.Trichet, απειλούσε ότι «θα αποσύρει την πρόσβαση των ελληνικών τραπεζών στην ΕΚΤ για άντληση ρευστότητας».

6 BIS (Bank of International Settlements), consolidated ultimate risk basis. Τη μεγαλύτερη έκθεση κατά προσέγγιση την είχαν, Γαλλία (€ 58 δις), Γερμανία (€ 30 δις), ΗΠΑ (€ 12 δις), Αγγλία (€ 10 δις), Ολλανδία (€ 10 δις). Ειδικά. οι τράπεζες της Ευρωζώνης είχαν ελληνικό χρέος αξίας € 120 δις περίπου.
7 Who’s Still Exposed to Greece, by Silvia Merler, economic analyst, February 3, 2015, Bruegel
8 ΟΔΔΗΧ, Δελτίο Δημοσίου Χρέους. Στα τέλη του 2017 το δημόσιο χρέος ανήρχετο στα € 328.7 δις, εκ των οποίων € 263.3 δις, μη διαπραγματεύσιμα δάνεια (80% δε σχέση με 20% το 2008) και € 65.4 δις, ομόλογα και βραχυπρόθεσμοι τίτλοι. Εντούτοις, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο στην Έκθεσή του « Παρέμβαση στην Ελληνική Χρηματοπιστωτική Κρίση, 14/11/ 2017), αναφέρει ότι μέχρι τον Ιούλιο 2017, το σύνολο που εκταμιεύτηκε από την Ευρωζώνη ανήλθε σε € 248.4 δις, ενώ η συνδρομή του ΔΝΤ ήταν € 32.3 δις. Σύνολο: € 280.7 δις. Υπάρχει χρηματοδοτικό κενό! Μόλις γράφονται αυτές οι λέξεις, ο ΟΔΔΗΧ ανακοίνωσε ότι το δημόσιο χρέος στις 31.03.2018 ανέρχεται στα € 343.7 δις.
9 Υπουργείο Οικονομικών, Κρατικοί Προϋπολογισμοί, Εισηγητικές Εκθέσεις ετών 2017 -2018.
πηγή: new-economy.gr

Ο θρίαμβος των εμπορικών πλεονασμάτων

Είναι γνωστό ότι ο κάθε επιχειρηματίας για την επιτυχή αντιμετώπιση των ανταγωνιστών του προσπαθεί να συμπιέσει το κόστος παραγωγής και ειδικά το κόστος εργασίας. Δεν επιθυμεί όμως το ίδιο για όλες τις άλλες επιχειρήσεις. Θα ήθελε όλοι οι άλλοι εργαζόμενοι των άλλων επιχειρήσεων, να έχουν όσο γίνεται μεγαλύτερους μισθούς έτσι ώστε να έχουν την οικονομική δυνατότητα να καταναλώνουν τα δικά του εμπορεύματα.

Αυτή η αντίφαση που υπάρχει σε επίπεδο ατομικής και συνολικής επιχείρησης, εμφανίζεται και όταν γίνεται αναφορά για την οικονομία μιας χώρας. Η δεσπόζουσα σήμερα μονεταριστική οικονομική πολιτική της λιτότητας, άρα και της πτώσης του βιοτικού επιπέδου των μισθωτών στην ευρωζώνη, απορρέει από το στόχο της απόκτησης συγκριτικών πλεονεκτημάτων για την επίτευξη εμπορικών πλεονασμάτων. Έτσι σήμερα παρατηρούμε στην ευρωζώνη να υπάρχουν πλεονάσματα της τάξεως των 3,5% και η ατμομηχανή της, η Γερμανία, να φτάνει στο εξωφρενικό ποσοστό του 8%.

Την αντίστοιχη βέβαια μονεταριστική οικονομική πολιτική ακολουθούν και οι ανταγωνιστικές προς την ευρωζώνη οικονομίες με αποτέλεσμα να μειώνεται συνολικά η κατανάλωση και κυρίως να συρρικνώνεται συνεχώς το βιοτικό επίπεδο των μισθωτών από αυτόν τον τυφλό προς τα κάτω εμπορικό ανταγωνισμό που πάτο δεν έχει.

Λιτότητα λοιπόν σημαίνει λιγότερο εισόδημα για τους μισθωτούς, δηλαδή μειωμένη αγοραστική δύναμη. Αν σε αυτήν προστεθεί η ανεργία και κυρίως η μερική ανεργία (η επίσημη στατιστική στα πλαίσια των αλχημειών της την αναφέρει μόνο ως μερική απασχόληση) τότε η εμφάνιση της υποκατανάλωσης είναι αυτή που προκαλεί τους μεγαλύτερους τριγμούς και στην παραγωγή. Η αδυναμία απορρόφησης των παραγόμενων προϊόντων είναι αυτή που στην συγκεκριμένη περίπτωση προκαλεί το φαινόμενο της υπερπαραγωγής, για να ακολουθήσει μετά η προσπάθεια εξισορρόπησης με την αύξηση των εξαγωγών και τη δημιουργία πλεονασμάτων. Αυτό συμβαίνει σε όλες τις οικονομίες που υπάρχει μειωμένη ζήτηση στην εσωτερική τους αγορά, με προεξέχουσα την αγορά της Κίνας όπου τα μεγάλα πλεονάσματά της στηρίζονται στην απόλυτη φτώχεια του Κινέζου μισθωτού. Αλλά και στην Ευρώπη της συνεχούς λιτότητας και των μειωμένων κοινωνικών παροχών.

Κάπως έτσι συνδυάζεται η μειωμένη αγοραστική δύναμη ή και φτώχια ενός λαού, με τα πλεονάσματα της οικονομίας. Γιατί ο ανταγωνισμός προσδιορίζεται όχι από το πόσο πουλάς, αλλά από το αν πουλάς περισσότερα από τον ανταγωνιστή σου. Δεν έχει σημασία πόσα κέρδη έχεις, αρκεί να έχεις περισσότερα από τους ανταγωνιστές σου. Δεν έχει σημασία αν τα κέρδη σου συρρικνώνονται, αρκεί να έχεις εσύ πλεονάσματα και οι άλλοι ελλείμματα.

 

Αυτός όμως ο εμπορικός πόλεμος δε θα μπορούσε να είναι αναίμακτος για τους εμπνευστές του. Η Γερμανική οικονομία για παράδειγμα σήμερα επιδιώκει όπως λέει την εξωστρέφεια, να μην εξαρτάται δηλαδή από την εσωτερική αγορά της, όπου φροντίζει να υπάρχει μια συνεχής συρρίκνωση της κατανάλωσης, αλλά από τα πλεονάσματα που απορρέουν από το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Αυτό το πλεονέκτημα που έχει αποκτήσει με την πολιτική της λιτότητας μπορεί να μετατραπεί σε εφιάλτη της αν ο Τραμπ αποφασίσει να υλοποιήσει τις εξαγγελίες του. Γιατί η πολιτική των εμπορικών πλεονασμάτων μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τον έλεγχο και την εξάρτηση των μικρών οικονομιών από τις μεγαλύτερες, αλλά όταν γίνεται αναφορά στον εμπορικό πόλεμο μεταξύ γιγάντων τότε τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Τότε με μια απλή κίνηση στη σκακιέρα του εμπορικού ανταγωνισμού,  οι έχοντες τα πλεονάσματα μπορεί να εμφανιστούν αυτοί να εξαρτώνται οικονομικά από αυτούς που έχουν ελλείμματα.

Η Γερμανία εξάγει κάθε χρόνο χάλυβα προς τις ΗΠΑ αξίας περίπου ενός δισεκατομμυρίου ευρώ. Αν λοιπόν ο Τραμπ εφαρμόσει την εξαγγελθείσα πολιτική του και βάλλει δασμούς στην εισαγωγή χάλυβα (25%) και αλουμινίου (10%), ο κίνδυνος της ανεργίας και της ύφεσης για τη Γερμανία είναι μεγάλος. Στην Κίνα ο Τραμπ το έχει ήδη εφαρμόσει, ενώ απειλεί με επέκταση των μέτρων για την Ε.Ε. και άλλες χώρες από την 1η Μαΐου. Το πρόβλημα θα πάρει τεράστιες διαστάσεις αν οι ΗΠΑ αποφασίσουν να εμφανίσουν τον κρυφό άσσο που έχουν στο μανίκι τους, βάζοντας δασμούς και στην εισαγωγή αυτοκινήτων. Από τη στιγμή που η Γερμανική οικονομία δεν στηρίζεται στην εσωτερική της αγορά, αλλά εξαρτάται από τις εξαγωγές της στη μεγαλύτερα αγορά του κόσμου, τότε (με το κλείσιμο των συνόρων) το πλεονέκτημά της μετατρέπεται σε μειονέκτημα και αντί να κυριαρχεί έναντι της οικονομίας που έχει ελλείμματα (ΗΠΑ), εξαρτάται από αυτήν.

Πιθανόν ο Τραμπ να μη προχωρήσει στα προστατευτικά μέτρα έναντι των Ευρωπαίων. Αυτό θα εξαρτηθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό από το αν γίνουν δεκτά τα αιτήματά του, ένα από τα οποία είναι οι μεγαλύτερες εισαγωγές πολεμικού υλικού από την Ευρώπη. Όσο όμως η Ευρώπη αναπτύσσει τη δική της πολεμική βιομηχανία και μειώνει τις εισαγωγές από τις ΗΠΑ, αυτό ωθεί τους Βορειοαμερικανούς αργά ή γρήγορα στην προστατευτική πολιτική. Σαφώς και θα υπάρξουν αντίμετρα από την κομισιόν, αλλά ποιος αμφιβάλλει ότι το μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει για την οικονομία που έχει μεγάλα εμπορικά πλεονάσματα;

Πώς αλλάζουν οι καιροί, για να φανεί ότι τα ευχολόγια και τα ηθικά κηρύγματα περί ελεύθερης αγοράς και της ελεύθερης διακίνησης των εμπορευμάτων, αποτελούν ιδεολογήματα που εξυπηρετούν συγκεκριμένα συμφέροντα, για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Πηγή: Νόστιμον ήμαρ

Πώς οι Γερμανοί μας χρέωσαν τα εκατοντάδες δις ζημιές του ΕΥΡΩ-συστήματος ως δήθεν Ελληνικό δημόσιο χρέος

Σκοπός του αρχικού άρθρου επί του προβλήματος του Ελληνικού Δημοσίου Χρέους είναι να επιλυθεί ο γρίφος, πώς η ‘μικρή’ Ελλάδα με ένα δημόσιο χρέος ύψους €263 δις το 2008¹ (109% ως προς το ΑΕΠ) υποχρεώθηκε να υπογράψει τρία Μνημόνια δανειακών συμβάσεων που ανέρχονται στο ιλιγγιώδες ποσό των €326 δις. Ως εκ τούτου, η χώρα τελεί σε καθεστώς μακροχρόνιας χρεοκοπίας και έχει μετατραπεί, δυστυχώς, με τη συνδρομή της πολιτικής ηγεσίας του τόπου σε «κλοτσοσκούφι» των δανειστών, της περιβόητης τρόικας (ΕΕ, ΕΚΤ, ΔΝΤ).

Η Θεία Κωμωδία

Ωστόσο, η χώρα, όπως ήδη είναι αισθητό και ορατό στα μάτια του κόσμου, υποφέρει επί οκτώ συνεχή χρόνια, άλλοι ως άνεργοι, άλλοι ως συνταξιούχοι με τις δραστικά μειωμένες αποδοχές, άλλοι ως επιχειρηματίες οι οποίοι λόγω της συρρίκνωσης της αγοραστικής δύναμης εξ ανάγκης έβαλαν λουκέτα, άλλοι πάλι έριξαν πέτρα πίσω τους παίρνοντας το δρόμο της ξενιτιάς κι άλλοι, δεν άντεξαν…

Αυτό το πρωτόγνωρο βασανιστήριο θυμίζει τη Θεία Κωμωδία του Dante, όπου οι δανειστές αλυσόδεσαν την Ελλάδα στο έβδομο πάτωμα της κόλασης, ως ένδειξη «αλληλεγγύης», “solidarity” την ονομάζουν. Την καταδίκασαν σε ισόβια κάθειρξη (για τους περισσοτέρους η λήξη των δανείων το 2060, αυτό ακριβώς σημαίνει) χρεώνοντας την με τρία Μνημόνια που υποτίθεται ότι τα €326 δις εισέρρευσαν στα ταμεία του κράτους. Η κατηγορία ότι αμάρτησε, ήταν το απολωλώς πρόβατο της Ευρωζώνης, «ζούσε πέραν των δυνατοτήτων της».

Ατυχώς, πολύς κόσμος στην Ελλάδα αλλά και ορισμένοι πολιτικοί μας έχουν δημόσια ομολογήσει ότι δεν «διάβασαν» τα Μνημόνια· ενώ οι υπόλοιποι πολιτικοί πιστεύει κανείς ότι τα έχουν διαβάσει; Εάν πράγματι τα είχαν διαβάσει και ενδιαφέρονταν για την ελληνική κοινωνία τότε θα έβλεπαν μπροστά τους τον προάγγελο των δεινών που θα επακολουθούσαν, τα οποία ξεδιπλώνονταν σταδιακά. Παρακολουθώντας την εξέλιξη του δημοσίου χρέους θα είχαν εύλογα διαπιστώσει ότι «κάποιο λάκκο έχει η φάβα». Φταίει ο λαός, που προγενέστερα τον είχαν εμποτίσει με το «μαζί τα φάγαμε», σ’ αυτή την θλιβερή ιστορία;

Εξάλλου ποτέ ο ελληνικός λαός δεν ενημερώθηκε περί των Μνημονίων. Το ίδιο ακριβώς έγινε με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ το καλοκαίρι του 1992, όταν όχι μόνο ο ελληνικός λαός δεν γνώριζε περί τίνος πρόκειται, αλλά ούτε οι ίδιοι οι βουλευτές γνώριζαν τι ψηφίζουν, αφού δεν τους δόθηκε το κείμενο της Συνθήκης. Εντούτοις, το Μάαστριχτ υπερψηφίστηκε με 286 ψήφους και παραδόθηκε η νομισματική κυριαρχία της χώρας. Έτσι και τα δύο Μνημόνια υπερψηφίστηκαν από την Ελληνική Βουλή, πλην του κομβικού Α’ Μνημονίου το οποίο κατά παράβαση του Συντάγματος δεν πέρασε καν από τη Βουλή!

Ο πραγματικός ρόλος των μνημονίων

Μολονότι η ελληνική κοινωνία διαισθάνθηκε ότι έρχονται «μαύρες» μέρες και άρχισε τις μαζικές διαδηλώσεις, δεν είχε ακόμη συνειδητοποιήσει τι σημαίνουν Μνημόνια. Οι Έλληνες πολιτικοί και ο διεθνής Τύπος διαλαλούσαν ότι τα χρήματα δίνονται για να ζωθεί η Ελλάδα από τη δημοσιονομική κραιπάλη που ζούσε επί δεκαετίες. Αυτό όλοι το γνωρίζαμε και ο λαός συνήνεσε ότι εμείς δεν είμαστε «μπαταξήδες», πάνω απ’ όλα τα χρέη πρέπει να πληρώνονται.

► Η «επιτυχία» των ελληνικών τραπεζών στα stress test

Του Παύλου Δερμενάκη 

Πλην όμως, δεν έγινε καθόλου αντιληπτό ποιανού χρέη θα πλήρωνε με τα Μνημόνια ο Έλληνας πολίτης. Ούτε ότι με την υπογραφή του Α’ Μνημονίου θα ξετυλίγονταν σταδιακά ένα ατελείωτο κουβάρι χρέους που ήταν άσχετο στο μεγαλύτερο μέρος του με την πολυδιαφημισμένη ασωτία του δημόσιου τομέα. Εντούτοις, οι ευρωπαϊκές αρχές με τοποτηρητή το ΔΝΤ, μεταβίβασαν τεράστιες ζημιές του ατελούς νομισματικού μηχανισμού του ευρώ στο ελληνικό δημόσιο, ήτοι στους φορολογούμενους, σε στάδια, και το πέτυχαν, αλλά στα «μουλωχτά».

Εξ ου και οι «αλληλέγγυοι» εταίροι μας άρχισαν την περιπλοκότητα με τα 88 ή 108 προαπαιτούμενα για να θολώσουν τα νερά, ιδίως να παίζουν με τις λέξεις, όπως στην εποχή του Σόλωνος όταν η αρχαία Αθήνα χρεοκόπησε. Ο σπουδαίος νομοθέτης, για να καταπραΰνει τα δεινά που μάστιζαν την πόλη ονόμασε τις φυλακές οικήματα, τις φρουρές προστασία και τις Ερινύες σεμνές θεές. Παρομοίως η τρόικα, το ιδιωτικό τραπεζικό χρέος το βάφτισε δημόσιο, τη δρακόντεια φορολογία δημοσιονομική προσαρμογή, και τα άκριτα μέτρα λιτότητας, που θα επέφεραν μια τεράστια διαφορά στις ζωές των πολιτών, μεταρρυθμίσεις.

Συμπέρασμα

Η εξέχουσα απορία είναι γιατί οι ευρωπαϊκές αρχές μαζί με το ΔΝΤ, παίξανε αυτό το δόλιο παιχνίδι σε βάρος ενός ολοκλήρου λαού; Γνώριζαν ότι στη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 το παγκόσμιο σύστημα κατέρρευσε και η διάσωση των τραπεζών αποτέλεσε την ύψιστη προτεραιότητα των κρατών. ²Διατέθηκαν από τα κράτη, αρχής γενομένης από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τρις ευρώ για τη διάσωση των τραπεζών που είναι ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός. Το εύλογο λοιπόν ερώτημα είναι γιατί στην περίπτωση της Ελλάδος παίχτηκε ένα παιχνίδι «προπετάσματος καπνού και καθρεπτών», αποκρύπτοντας το βαθύτερο αίτιο της επιβολής των Μνημονίων; Και το ΔΝΤ αθέτησε το μότο του “No more Argentinas”, παραβιάζοντας τους κανονισμούς του; ³Η απάντηση θα έρθει πολύ αργότερα από την ΕΕ «η υλοποίηση των προγραμμάτων απέτρεψε την κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος».

O Σπύρος Λαβδιώτης διετέλεσε Former Senior Financial Analyst at Bank of Canada

Παραπομπές

¹Υπουργείο Οικονομικών, ΟΔΔΗΧ, Εκθέσεις Ελεγκτικού Συνεδρίου, Eurostat- Government statistics. Το 2008, στο πλαίσιο της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης εκτός από την Ελλάδα, διεθνή χρηματοδοτική συνδρομή ζήτησαν άλλες τέσσερις χώρες της ζώνης του ευρώ, η Ιρλανδία, Ισπανία, Πορτογαλία και η Κύπρος, και τρεις χώρες εκτός της ζώνης του ευρώ, η Λετονία, Ουγγαρία και η Ρουμανία (Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, Παρέμβαση στην Ελληνική Χρηματοπιστωτική Κρίση, σελ. 13).

²Adler Turner, Between Debt and the Devil, Princeton University Press, 2016, p. 74. Ο A. Turner, ήταν πρόεδρος της Βρετανικής Αρχής Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών όταν ξέσπασε η κρίση του 2008.

³IMF Office Memorandum, May 9, 2010. Το «άκρως» εμπιστευτικό έγγραφο που διέρρευσε μέσω της Wall Street Journal, τρία χρόνια μετά το Α’ Μνημόνιο των € 110 δις, αναφέρει ότι η συνδρομή του Ταμείου ήταν € 30 δις. Ήτοι, 32 φορές την ποσόστωση (quota) της Ελλάδος, το μεγαλύτερο ποσό που ενέκρινε το Ταμείο στην ιστορία του! Ειδικά, το έγγραφο κάνει μνεία ότι αναγνωρίστηκαν οι υψηλοί κίνδυνοι βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους και τα μέλη, Αργεντινή, Βραζιλία, Ινδία, Ρωσία, και Ελβετία, πρότειναν να γίνει η αναδιάρθρωση του χρέους πριν την εφαρμογή του προγράμματος. Η πρόταση αποκλείστηκε από τις ελληνικές αρχές! Και οι Γάλλοι, Γερμανοί και Ολλανδοί, υπέδειξαν ότι «οι εμπορικές τους τράπεζες ήταν εκτεθειμένες στην Ελλάδα και διατηρούσαν τις θέσεις τους». * Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο , 2017, ό.π., Παράρτημα XI, Απαντήσεις της Ε

Παντού υπάρχει ένας Ελληνας – Ξεκίνησε άφραγκος και ετοιμάζεται να εκτοπίσει το Facebook

Ενας διόλου ευκαταφρόνητος αντίπαλος βρίσκεται μια ανάσα πίσω του, έχοντας θέσει ως στόχο της ζωής του να τον ξεπεράσει, δημιουργώντας ένα νέο μέσο κοινωνικής δικτύωσης που φιλοδοξεί να εκτοπίσει το Facebook. Αυτό δεν είναι άλλο από το Mahalo.com., μία εναλλακτική μηχανή αναζήτησης της Google, με εκατομμύρια επισκέπτες καθημερινά. «Σε αντίθεση με το ήδη υπάρχον, θα συμβάλει θετικά και στην κοινωνία», δηλώνει ο ίδιος για το μελλοντικό εγχείρημά του. Ο λόγος για τον ελληνικής καταγωγής μεγαλοεπενδυτή της Silicon Valley Τζέισον Καλακάνη.

Ο γεννημένος στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης από Ελληνα πατέρα και Ιρλανδή μητέρα έχει ήδη διανύσει μια εντυπωσιακή πορεία στον τομέα της καινοτόμου τεχνολογίας με βασικό εφόδιο το ελληνικό του δαιμόνιο.
Οπως έχει πολλές φορές πει, ο παππούς του ήταν Ελληνας, αλλά και ότι ο μεγαλωμένος στις Ηνωμένες Πολιτείες πατέρας του αισθάνεται 1.000% Ελληνας, όπως φυσικά και ο ίδιος, μια που δεν θα μπορούσε να σπάσει το καλούπι. Οι οικογενειακές τους μαζώξεις πραγματοποιούνται αποκλειστικά και μόνο σε ελληνικά εστιατόρια, στα οποία συζητούν και μαλώνουν μεγαλόφωνα, καθώς διακρίνονται από το γνωστό μεσογειακό ταμπεραμέντο, με τον ίδιο μάλιστα να λέει ότι «ως γνωστόν, το τι τρως είναι ο καλύτερος τρόπος να πεις ποιος είσαι και εμείς είμαστε Ελληνες και μάλιστα καθαρόαιμοι».

Η επιφοίτηση

Ο 47χρονος ομογενής θεωρείται ήδη ένας επιφανής επιχειρηματίας της Silicon Valley, έχοντας επενδύσει σε μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες, πριν καν τις ανακαλύψει το ευρύ κοινό. Ξεκίνησε κυριολεκτικά από το μηδέν και δεν είναι λίγες οι φορές που επέστρεψε σε αυτό εξαιτίας των ρίσκων που κατά καιρούς πήρε. Πλέον, όμως, διαχειρίζεται μια δυσθεώρητη περιουσία, ενώ χάρη στη δική του έμπνευση εδραιώθηκε η μηχανή αναζήτησης Mahalo.com. Πρόκειται για μια εναλλακτική της Google, η οποία, όπως φαίνεται, δεν είναι η μοναδική.

Η Mahalo.com, που φέρει την υπογραφή του, έχει εκατομμύρια επισκέψεις καθημερινά, παρέχει νέα και μοναδικά χαρακτηριστικά και οι αλγόριθμοί της έχουν τη δική τους μοναδική φιλοσοφία. «Η ιδέα ήρθε στο μυαλό μου όταν εργαζόμουν για την AOL και έψαχνα εταιρείες αναζήτησης που θα μπορούσαμε να εξαγοράσουμε. Τα αποτελέσματά τους δεν ήταν καλύτερα από αυτά της Google ή του Yahoo. Μια στιγμή θυμάμαι ότι είπα μέσα μου “Θεέ μου, εγώ ο ίδιος θα μπορούσα να βγάλω καλύτερα αποτελέσματα από αυτό!”. Ε, λοιπόν, εκείνη ήταν η στιγμή της επιφοίτησής μου.

Στη συνέχεια η γυναίκα μου άρχισε να στέλνει σε φίλους που θα έρχονταν στον γάμο μας στη Χαβάη λίστες με ξενοδοχεία, εστιατόρια και δραστηριότητες που θα μπορούσαν να κάνουν κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης. Στα μάτια μου το email αυτό έμοιαζε με βελτιωμένη σελίδα αποτελεσμάτων και τότε μου έγινε απολύτως ξεκάθαρο: οι άνθρωποι μπορούν να παράγουν καλύτερα αποτελέσματα απ’ ό,τι οι μηχανές.
Εξάλλου, το Mahalo δεν είναι μια απρόσωπη μηχανή που βασίζεται σε κώδικα, αλλά άνθρωποι με σάρκα και οστά που πίσω από τους υπολογιστές τους κάνουν την έρευνα για κάθε πελάτη, παραδίδοντας τα αποτελέσματα μαζί με τα προσωπικά τους σχόλια και τις προτάσεις. Mahalo σημαίνει ευχαριστώ στα χαβανέζικα».

Η ιδέα που προέκυψε από τον γάμο του είναι αυτή που τον κατέταξε στη 10η θέση της λίστας με τις σημαντικότερες διασημότητες του Ιντερνετ που δημοσιοποιεί κάθε χρόνο το «Forbes». Ο ίδιος είχε δηλώσει χαρούμενος με τη διάκριση αυτή, αν και είχε παραδεχτεί ότι δεν λέει και πολλά στη δουλειά του. Την ίδια εποχή κέρδισε και το προσωνύμιο «κατά συρροήν επιχειρηματίας του Ιντερνετ» εξαιτίας των πολλών και διαφορετικών δραστηριοτήτων με τις οποίες καταπιανόταν.
Η επιτυχία στη Silicon Valley

Η άνοδός του σφραγίστηκε με τη δημιουργία του δημοφιλούς blog του. Εκεί ενημέρωνε το κοινό για τα τελευταία gadgets και νέα της Silicon Valley. Τον Οκτώβριο του 2005 το πούλησε στην κολοσσιαία εταιρεία ΑΟL αντί 25 εκατ. δολαρίων. «Κάπου εκεί άρχισε να γίνεται γνωστό το όνομά μου και να με παίρνουν στα σοβαρά άτομα που πραγματικά μετρούσαν στον χώρο μας», λέει ο ίδιος. Δεν είναι, άλλωστε, μυστικό ότι γνωστές προσωπικότητες έχουν πολλές φορές μπουρδουκλώσει τη γλώσσα τους, στην προσπάθειά τους να προφέρουν σωστά το όνομά του. «ΚΑ-ΛΑ-ΚΑ-ΝΗΣ. It’s not that difficult, you guys!», τους απαντά εκείνος περιπαιχτικά όταν μπερδεύονται και τον κοιτούν αμήχανα. Με τα χρήματα που αποκόμισε από την πώληση του blog του έγινε συνιδρυτής της εκδοτικής εταιρείας Weblogs Inc., ενώ επέβλεψε τη δημιουργία επιτυχημένων ιστοσελίδων όπως το Engadget και το Joystiq. Στο παρελθόν, μάλιστα, είχε απορρίψει προτάσεις να ασχοληθεί με το YouTube. Σε μια συνέντευξή του, μάλιστα, στους «New York Times» δήλωσε ότι «το YouTube είναι ένα καταπληκτικό μέρος για να χτίσει κανείς τη φήμη του, είναι όμως φρικτό για να κάνει business».

Ο διαγωνισμός για τη νέα πλατφόρμα

Σήμερα συνεχίζει να είναι επικεφαλής του Mahalo.com και εμφανίζεται συχνά στα media ως ειδικός σε θέματα τεχνολογίας. Το ιδιαίτερο στυλ του μάλιστα τον έχει μετατρέψει σε ένα είδος ροκ σταρ της τεχνολογίας. Εχει επενδύσει σε δεκάδες εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των Tesla και Uber, προτού αυτές γίνουν γνωστές, και λέγεται ότι η περιουσία του μεγαλώνει μέρα με τη μέρα. Πλέον, έχει βάλει για τα καλά στο στόχαστρό του τα social media. Το πρόσφατο φιάσκο του Μαρκ Ζάκερμπεργκ με την παραβίαση της ιδιωτικότητας των χρηστών του τού έδωσε το κίνητρο που χρειαζόταν. Για την ακρίβεια, ο Τζέισον Καλακάνης δημιούργησε μια διαδικτυακή πλατφόρμα, την Openbook Challenge. Πρόκειται για έναν διαδικτυακό διαγωνισμό, στόχος του οποίου είναι να ανακαλύψει το επόμενο «poster boy» των social media. Προσφέροντας ως κίνητρο 100.000 δολάρια σε επτά ομάδες, ελπίζει ότι μία από αυτές θα καταφέρει να κατασκευάσει ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης που θα σταθεί επάξια απέναντι στο Facebook.

Ο πήχης έχει τοποθετηθεί ιδιαίτερα υψηλά, αν σκεφτεί κανείς ότι ο ίδιος έχει θέσει ως όριο η νικήτρια ομάδα να δημιουργήσει μια πλατφόρμα που θα προσελκύσει ένα δισεκατομμύριο χρήστες! Μόνο τότε θα μπορέσει να ισχυριστεί ότι ο τεχνολογικός γίγαντας του Μαρκ Ζάκερμπεργκ έχει φάει τη σκόνη του. Από τη μία θέλει να προσφέρει τη διαδραστικότητα, την εξωστρέφεια και τη διασκέδαση, με την οποία ήδη προσελκύει τους χρήστες του το Facebook, αλλά από την άλλη είναι πεπεισμένος ότι όλα αυτά μπορεί να συνδυαστούν με την αδιαπραγμάτευτη προστασία της ιδιωτικότητας. «Επιθυμούμε να επενδύσουμε σε εναλλακτικές (λύσεις) που δεν θα χειραγωγούν τους ανθρώπους και θα προστατεύουν τη δημοκρατία μας από κακόβουλους που επιθυμούν να διασπείρουν την παραπληροφόρηση», αναφέρει στην ιστοσελίδα της πλατφόρμας.

Μόλις οι επτά νικήτριες ομάδες καταθέσουν την αίτησή τους στην πλατφόρμα θα κληθούν να συμμετάσχουν σε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα 12 εβδομάδων για την ανάπτυξη του νέου αυτού κοινωνικού μέσου δικτύωσης. «Ολες οι κοινότητες και τα κοινωνικά προϊόντα στο Διαδίκτυο είχαν την εποχή τους, από το AOL μέχρι το MySpace, και τυπικά δεν τα έκλεισε η κυβέρνηση – σταδιακά αντικαταστάθηκαν από καλύτερα προϊόντα», είπε ο Τζέισον Καλακάνης σε ανακοίνωση που δημοσίευσε στο Διαδίκτυο και πρόσθεσε: «Κατά συνέπεια, ας ξεκινήσουμε τη διαδικασία για την αντικατάσταση του Facebook. Πρώτον, ο Ζάκερμπεργκ έχει κάνει εξαιρετική δουλειά με το να εξαγοράζει τους ανταγωνιστές του και, δεύτερον, κλέβει γρήγορα καινοτόμα χαρακτηριστικά από τους νέους επιχειρηματίες που αρνούνται να πουλήσουν σε αυτόν».

Οι επενδύσεις και η Ελλάδα

Λέγεται ότι στη Silicon Valley δεν είναι λίγοι εκείνοι που όχι μόνο πιστεύουν στις δυνάμεις του, αλλά επιθυμούν να επενδύσουν στο εγχείρημά του. Εχει, άλλωστε, αποδείξει ότι με σκληρή δουλειά και φαντασία έχει επιτύχει επιτεύγματα που δεν θα φανταζόταν ποτέ κανείς. «Η ζωή, άλλωστε, ποτέ δεν ξέρεις πού θα σε πάει. Φανταστείτε ότι εγώ σπούδασα Ψυχολογία και το όνειρό μου ήταν να εργαστώ στο FBI.

Τελικά δεν έκανα τίποτα από όλα αυτά. Δεν παραπονιέμαι όμως», λέει ο ίδιος. Στην Ελλάδα έχει έρθει δύο φορές όλες και όλες, αλλά τη νιώθει δεύτερη πατρίδα του. Εξάλλου, δεν κρύβει ότι στο ξεκίνημά του βοήθησε και η Ομογένεια, η οποία πάντα τον καλούσε σε εκδηλώσεις και τον σύστηνε σε άτομα που μπορούσαν να του φανούν χρήσιμα στο μέλλον. Στην τελευταία του επίσκεψη, μάλιστα, είχε περάσει πολύ χρόνο με νέους επιχειρηματίες και νεοφυείς επιχειρήσεις, υποστηρίζοντας ότι «κάτι έχει αρχίσει να κινείται και στην Ελλάδα και περιμένει μεγάλα πράγματα».

πενταποσταγμα

Το Βελιγράδι θέλει να γίνει το νέο Ντουμπάι

Το σχέδιο της σερβικής κυβέρνησης να μεταμορφώσει το κέντρο της πρωτεύουσας με ουρανοξύστες και τεράστια εμπορικά κέντρα προκαλεί πλήθος αντιδράσεων

Ο Μπόλαν Μπγελόμπαμπα, ιδιοκτήτης πλυντηρίου αυτοκινήτων  στο Βελιγράδι, αρνήθηκε να εγκαταλείψει το κτίριο που εδώ και 38 χρόνια στεγάζει την επιχείρησή του. Στη θέση του, η κυβέρνηση φιλοδοξεί να χτίσει ένα πάρκο. Ο ίδιος αναφέρει στους «New York Times» ότι δέχτηκε απειλές.

Το πάρκο αυτό είναι μέρος μιας φιλόδοξης επένδυσης τριών δισεκατομμυρίων ευρώ, ένα συγκρότημα που αναμένεται να χτιστεί στην ανατολική όχθη του ποταμού Σάβου, ενός παραποτάμου του Δούναβη που διατρέχει την πρωτεύουσα της Σερβίας. Πρόκειται για ένα πολυτελές και αμφιλεγόμενο πρότζεκτ γνωστό ως Belgrade Waterfront, ένα σχέδιο της κυβερνητικής ελίτ, που έχει στόχο να μεταμορφώσει αυτή τη γερασμένη μητρόπολη σε Ντουμπάι των Βαλκανίων.

Ο Ιβάν και η Βίντα Τιμοτίτγεβιτς ζουν ακριβώς στη μέση της περιοχής όπου θα αναπτυχθεί το έργο. Το ζευγάρι αρνείται πεισματικά να εγκαταλείψει το σπίτι του. Πριν από λίγες ημέρες οι αρχές τούς έκοψαν νερό και ρεύμα. Εκείνοι αντιστέκονται σθεναρά και αρνούνται να δεχτούν ότι σε μερικούς μήνες από σήμερα στη θέση του σπιτιού τους θα υπάρχει ένα μεγάλο βουλεβάρτο.

Για τον Αλεξάνταρ Βούτσιτς όμως, τον πρόεδρο της Σερβίας, το πολυτελές πρότζεκτ από ουρανοξύστες και τεράστια εμπορικά κέντρα στην καρδιά του Βελιγραδίου αποτελεί το μεγάλο του στοίχημα: να δώσει δηλαδή στην πρωτεύουσα μια νέα ταυτότητα, αποτινάσσοντας το μιλιταριστικό παρελθόν με το οποίο είναι συνδεδεμένη, αλλά και να τη βγάλει από τη διεθνή απομόνωση.

Ο πάλαι ποτέ υπερεθνικιστής (την εποχή του πολέμου της Γιουγκοσλαβίας) Βούτσιτς που σήμερα παρουσιάζεται ως ένας ευρωπαϊστής μεταρρυθμιστής, θέλει να προχωρήσει στην υλοποίηση του σχεδίου πουλώντας κρατική γη σε ισχυρούς και πλούσιους πλειοδότες από τη Ρωσία, την Κίνα και τις χώρες του Κόλπου.

Ηδη, το κουφάρι ενός κτιρίου που στέγαζε κάποτε το Ομοσπονδιακό υπουργείο Εσωτερικών και είχε χτυπηθεί από τους νατοϊκούς βομβαρδισμούς το 1999 γκρεμίστηκε. Στο σημείο θα ανεγερθούν τρεις ουρανοξύστες από μια ισραηλινή εταιρεία, την AFI Europe Group, ενώ λίγα μέτρα πιο μακριά, οι κάτοικοι απομακρύνθηκαν από τα σπίτια τους προκειμένου να χτιστεί το παρόχθιο κομμάτι αυτού του τεράστιου πρότζεκτ.

«Είναι αποφασισμένοι να μας οδηγήσουν στο μέλλον σαν οδοστρωτήρες, χτίζοντας το μέλλον μας με τον δικό τους τρόπο» λέει η Ντόμπριτ Βεσελινόβιτς, ηγέτης του αντιπολιτευόμενου κινήματος, γνωστού ως «Ας μη γκρεμίσουμε το Βελιγράδι» το οποίο αντιτίθεται διοργανώνοντας διαμαρτυρίες στους δρόμους της πρωτεύουσας ενάντια στα σχέδια της κυβέρνησης.

Από την πλευρά τους οι κυβερνώντες θεωρούν ότι οι διαδηλωτές δεν αντιλαμβάνονται στους στόχους του έργου. «Θέλουμε να προσδώσουμε στο Βελιγράδι την παλιά του δόξα και να το καταστήσουμε μια μεγάλη, εξέχουσα πόλη, ύστερα από τα χρόνια ντροπής που ακολούθησαν τους πολέμους και τις αναταραχές» αναφέρει χαρακτηριστικά ο δήμαρχος του Βελιγραδίου Σίνισα Μάλι.

Ωστόσο οι κάτοικοι που επηρεάζονται άμεσα από το έργο παραπονούνται για την τακτική εκφοβισμού και τον τρόπο με τον οποίο πραγματοποιείται η ανάπτυξη. Προτού ξεκινήσει η κατασκευή, πριν από δύο χρόνια, η κυβέρνηση ανάγκασε 231 οικογένειες να εγκαταλείψουν τα διαμέρισμα στα οποία διέμεναν. Κάποιοι αρνήθηκαν να το κάνουν και μια νύχτα γύρω στα 30 άτομα κρατώντας μπαστούνια του μπέιζμπολ και βαρύ εξοπλισμό εμφανίστηκαν στον χώρο. Μέχρι την αυγή, τα κτίρια είχαν γκρεμιστεί από τις μπουλντόζες.

Αυτή η έφοδος συγκλόνισε την κοινή γνώμη. Εκατοντάδες Σέρβοι κατέκλυσαν τους δρόμους, καταγγέλλοντας τις διεφθαρμένες πρακτικές της ελίτ. Οι διαμαρτυρίες μετατράπηκαν στις μεγαλύτερες αντιδημοκρατικές διαδηλώσεις από τότε που μια λαϊκή εξέγερση ανέτρεψε τον αλλοτινό ισχυρό άνδρα της χώρας Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς το 2000.

Οι επικριτές του έργου κατηγόρησαν τον δήμαρχο ότι αυτός βρισκόταν πίσω από την έφοδο, κατηγορία που ο ίδιος αρνήθηκε σε συνέντευξη. Αλλοι τον κατηγόρησαν (μαζί με αυτόν και τον πρόεδρο) ότι δεν μπαίνουν καν στη διαδικασία διαλόγου με τους πολίτες σχετικά με σχέδια ανάπτυξης της δημόσιας γης.

Ενα δεύτερο σκοτεινό σημείο ήταν η χρηματοδότηση του έργου από εταιρεία επενδύσεων με έδρα το Αμπου Ντάμπι. Η Eagle Hills Properties, όπως ονομάζεται, υπέγραψε σύμβαση με τη σερβική κυβέρνηση το 2015, με τους πολέμιους να μιλούν για έλλειψη διαφάνειας, μιας και η επένδυση των δισεκατομμυρίων αποτελεί μόνο ένα μέρος από την πλημμυρίδα χρημάτων  που εισρέουν στη χώρα από τη Σαουδική Αραβία.

Τα Εμιράτα υπέγραψαν επίσης συμφωνία με την κυβέρνηση της Σερβίας για επενδύσεις γεωργικών εκτάσεων όπως και για την αγορά κρατικών γεωργικών εταιρειών και για την αμυντική βιομηχανία της Σερβίας, συμπεριλαμβανομένης της αεροδιαστημικής βιομηχανίας.

Πολλοί στη χώρα αμφισβητούν τον τρόπο με τον οποίο οι συμφωνίες μεταξύ της Σερβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων πραγματοποιούνται πίσω από κλειστές πόρτες, όμως στον πρόεδρο της Σερβίας αρέσει να βλέπει το ζεστό χρήμα να ρέει στη χώρα, χωρίς τους κανονισμούς και τις εγγυήσεις που προτάσσουν επενδυτές από τη Δύση

«Οι πολιτικοί πολιτισμοί Σερβίας - Σαουδικής Αραβίας είναι συμβατοί μεταξύ τους με πολλούς τρόπους - ο "σουλτανισμός" των Εμιράτων συναντά τον απολυταρχισμό των Βαλκανίων» αναφέρει η Τένα Πρελέκ, ερευνήτρια της Νοτιοανατολικής Ευρώπης στο London School of Economics. Ωστόσο το έργο Waterfront του Βελιγραδίου είναι η επιχείρηση με χρήματα του Κόλπου με τα περισσότερα αναπάντητα ερωτήματα... και τους περισσότερους επικριτές που κάνουν λόγο για ένα «έγκλημα κατά του αστικού σχεδιασμού» που δεν έχουν θέση σε μια πόλη όπως είναι το Βελιγράδι.

ΤΟ ΒΗΜΑ